Kurtuluş Savaşı: Türk Milletinin Bağımsızlık Destanı | Zafere Doğru | 30 Ağustos
Mondros Ateşkes Antlaşması ve Sevr Antlaşması ile Osmanlı Devleti parçalara bölündü, Türk milleti Anadolu’nun ortasında sıkıştırıldı. Ancak bu karanlık tablo, Mustafa Kemal Paşa önderliğinde birleşen Türk halkının bağımsızlık mücadelesiyle tersine çevrildi. 1919’da Samsun’dan başlayan bu hareket, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) açılması ve Büyük Taarruz’la zaferle sonuçlandı. İşte Türk milletinin işgale karşı direnişi ve Kurtuluş Savaşı’nın detaylı hikayesi.
Mondros ve Sevr: Osmanlı’nın Parçalanışı
Mondros Ateşkes Antlaşması’yla Osmanlı Devleti’nin çöküşü hızlandı, Sevr Antlaşması ile ise tamamen parçalandı. İngilizler ve Fransızlar en stratejik bölgeleri aldı; İtalyanlar ve Yunanlılar diğer değerli alanları paylaştı. İstanbul ve Boğazlar uluslararası bir komisyona devredildi. Arap eyaletleri zaten işgal altındaydı ve sözde bağımsızlık vaatleriyle kandırılmıştı. Türklerin yoğun yaşadığı vilayetler de tehdit altındaydı: Fransızlar Çukurova’ya, İngilizler Çanakkale, Samsun ve Toroslara ilerledi. Doğuda ise “Büyük Ermenistan” planları yapıldı.
İşgalin Derinleşmesi: Türk Toprakları Tehlikede
Sevr, Türkleri Boğazlar’dan, Akdeniz’den ve Ege’den uzaklaştırarak Anadolu’nun ortasında dar bir bölgeye hapsetti. Üç kıtada hüküm sürmüş bir millet, tarihinin en zor günlerini yaşıyordu. 15 Mayıs 1919’da İzmir, İngiliz desteğiyle Yunan ordusu tarafından işgal edildi. Bu işgal, Türk milletinin öfkesini alevlendirdi. İşgalciler ilerlerken, ülkeyi savaşa sokanlar vatanı terk etmişti. Türk halkı, İstanbul Hükümeti’nin çaresizliğine inanarak kendi kurtuluşunu sağlamak için harekete geçti.
Direnişin İlk Kıvılcımları: Yöresel Hareketler
Anadolu’nun her köşesinde işgale karşı direniş başladı. Halk, yerel mücadelelerle düşmana karşı koydu ancak bu çabalar dağınıktı. Tek bir lider altında birleşmek gerekiyordu. Çanakkale’de Anafartalar Kahramanı olarak tanınan Mustafa Kemal Paşa, bu liderdi. O, kurtuluşun ancak Türk milletinin egemen olduğu bir devletle mümkün olacağını gördü ve Anadolu’dan bir hareket başlatmayı planladı.
Mustafa Kemal’in Anadolu’ya Geçişi: Kurtuluşun Başlangıcı
Mustafa Kemal, 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak basarak Kurtuluş Savaşı’nı başlattı. “Türk milleti, kendi kurtuluşuna yönelirse bunu başaracak kudrete sahiptir” diyerek halka güven aşıladı. Samsun’dan Havza’ya, oradan Amasya’ya geçti ve 22 Haziran 1919’da Amasya Genelgesi’ni yayımladı: “Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.” Erzurum ve Sivas Kongreleri ile milli mücadele şekillendi.
TBMM’nin Kuruluşu: Milletin Gücü
İstanbul’un 16 Mart 1920’de işgal edilmesi, Mustafa Kemal’in Ankara’da bir meclis toplama fikrini kaçınılmaz kıldı. 23 Nisan 1920’de TBMM açıldı. Gücünü milletten alan bu meclis, Misak-ı Milli sınırları içinde vatanın bölünmezliğini savunarak düşmanla mücadele kararı aldı. Milli Mücadele, tek merkezden yönetilen bir aşamaya geçti.
Halkın Katılımı: Topyekûn Direniş
Kurtuluş Savaşı, her kesimden halkın katıldığı bir hareketti. Mitinglerle sesini duyuran halk, dernekler kurdu, cephe gerisinde çalıştı, silah taşıdı ve gerektiğinde savaştı. 7-8 Ağustos 1921’de Tekalif-i Milliye Emirleri ile maddi olanaklarını seferber etti. Türk ordusu, 1921’de İnönü Zaferleri ile Yunan ilerleyişini durdurdu, milletin güvenini artırdı.
Sakarya Zaferi: Dönüm Noktası
Sakarya Meydan Muharebesi, kurtuluş yolunda kritik bir engeldi. Mustafa Kemal’in başkomutanlığında, Türk ordusu sayıca üstün Yunan kuvvetlerini durdurdu. Yunan ordusunun taarruz kabiliyeti kırıldı, Türk milleti zafere inandı. 19 Eylül 1921’de TBMM, Mustafa Kemal’e “Gazi” unvanı ve mareşallik rütbesi verdi.
Büyük Taarruz: Zaferin Kapısı
Mustafa Kemal, “Ordumuzun kararı taarruzdur, ama準備 tamamlanmalı” diyerek Büyük Taarruz’u erteledi. 26 Ağustos 1922’de başlayan taarruz, 30 Ağustos’ta Başkomutanlık Meydan Muharebesi ile düşmanı imha etti. “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri!” emriyle Türk birlikleri İzmir’e kadar Yunan ordusunu kovaladı. Zafer kazanıldı.
Zaferin Anlamı: Türk Milletinin Gücü
Mustafa Kemal, zaferi millete mal etti: “Her zaferin mayası sendedir.” Türk milleti, yokluk içinde bağımsızlık için direndi ve Türkiye Cumhuriyeti’ni kurdu. Atatürk’ün akıl ve bilime dayalı vizyonu, Türk ulusunu medeniyet yolunda ilerletti. Bu zafer, 85. yılında minnetle anılıyor.
Anahtar Kelimeler
KurtuluşSavaşı, MustafaKemal, SevrAntlaşması, MondrosAteşkes, İzmirİşgali, TBMMKuruluşu, AmasyaGenelgesi, BüyükTaarruz, SakaryaZaferi, TürkDirenişi
